Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad i słowacka Národná Diaľničná Spoločnosť (NDS, odpowiedzialna m.in. za budowę i utrzymanie dróg szybkiego ruchu na Słowacji) zawarły porozumienie w sprawie stworzenia transgranicznego połączenia drogowego w ciągu szlaku Via Carpatia pomiędzy Polską i Słowacją.

– Via Carpatia to projekt transeuropejski, w którego realizację jest zaangażowanych wiele państw Europy Środkowej i Wschodniej. Polsko-słowacka współpraca, dzięki dzisiejszemu porozumieniu, wkracza w kolejny, jeszcze bardziej zaawansowany etap i przybliża nas do finału, jakim jest budowa tej trasy na całym jej przebiegu – powiedział wiceminister infrastruktury Rafał Weber.

W imieniu GDDKiA porozumienie podpisał p.o. Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad Tomasz Żuchowski, a w imieniu NDS Generalny Dyrektor NDS Vladimír Jacko oraz dyrektor ds. inwestycji Stanislav Beňo. Zawarte 10 lutego 2023 r. porozumienie umożliwi sprawną realizację połączenia drogowego pomiędzy Polską i Słowacją w ciągu trasy Via Carpatia. Ma ono związek z przyznaniem na tę inwestycję środków z unijnego instrumentu „Łącząc Europę” (Connecting Europe Facility – CEF).

W październiku 2022 r. GDDKiA podpisała umowę na dofinansowanie z programu CEF realizacji odcinka drogi ekspresowej S19 Dukla – Barwinek. Zakres inwestycji po stronie polskiej dotyczy zaprojektowania i budowy drogi ekspresowej S19 na odcinku Dukla – Barwinek (granica państwa) o długości ponad 18 km wraz z niezbędną infrastrukturą.

Druga część trasy zostanie zrealizowana przez słowackiego partnera w ciągu drogi ekspresowej R4. Projekt ujęty w porozumieniu dotyczy aktualizacji studium wykonalności dla drogi R4 (ok. 59,5 km od granicy polsko-słowackiej), w związku z potrzebą stworzenia na Słowacji nowej drogi ekspresowej o dużej przepustowości.

Inwestycja stanowić będzie część transeuropejskiej sieci transportowej TEN-T, a jej realizacja przyniesie korzyści zarówno gospodarcze, jak i społeczne.

CEF – Łącząc Europę

Na dofinansowanie budowy transgranicznego połączenia drogowego na trasie Via Carpatia między Polską a Słowacją przeznaczonych zostanie ze środków CEF ponad 326 mln euro. Beneficjentem zadania na terenie Polski będzie Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad.

CEF to instrument finansowy zarządzany przez Komisję Europejską, która dokonuje wyboru projektów do dofinansowania w wyniku ogłaszanych konkursów. Tylko najważniejsze w skali całej UE projekty, w dodatku konkurencyjne wobec zgłoszeń z innych państw członkowskich, mają szansę otrzymać dofinansowanie.

Via Carpatia

Via Carpatia to kluczowy korytarz transportowy łączący Europę Północną i Południową. Via Carpatia na terenie Polski to będzie miała około 700 km długości. W eksploatacji jest już blisko 260 km tej trasy, a w realizacji prawie 280 km.

Na terenie Polski w skład szlaku drogowego Via Carpatia wchodzą odcinki dróg ekspresowych S61, S16 i S19 przebiegające przez teren pięciu województw – podlaskiego, warmińsko-mazurskiego, mazowieckiego, lubelskiego i podkarpackiego.