Mąż stanu, żołnierz AK, powstaniec i opozycjonista, Sprawiedliwy wśród Narodów Świata, orędownik dialogu i porozumienia, Honorowy Obywatel Warszawy – Władysław Bartoszewski. Wystawę poświęconą tej niezwykłej postaci będzie można oglądać od 28 kwietnia przy skwerze ks. Jana Twardowskiego, przy ul. Krakowskie Przedmieście.

– Człowiek-historia, człowiek-instytucja. Jeden z tych, których brak w dzisiejszym życiu publicznym jest wyjątkowo bolesny – tak o Władysławie Bartoszewskim mówi prezydent Warszawy Rafał Trzaskowski.

Wystawa plenerowa „Bartoszewski. Więcej niż przyzwoitość” powstała w ramach obchodów Roku Władysława Bartoszewskiego, ustanowionego przez Radę m.st. Warszawy w 100. rocznicę jego urodzin.

Autorzy ekspozycji przedstawiają najważniejsze wątki biograficzne oraz główne obszary zainteresowań i aktywności politycznej Bartoszewskiego. Omówiona zostanie jego działalność konspiracyjna w okupowanej Warszawie, współtworzenie Rady Pomocy Żydom „Żegota”, doświadczenia obozowe i powstańcze oraz ponad sześcioletni pobyt w stalinowskich więzieniach. Na wystawie pojawiają się też wątki dotyczące zaangażowania opozycyjnego i dziennikarskiego, współpracy z Rozgłośnią Polską Radia Wolna Europa i polskimi kręgami emigracyjnymi. Opowieść o życiu Bartoszewskiego jest więc też opowieścią o wolnej Polsce.

W 2001 roku Władysław Bartoszewski w swoim przemówieniu Wspólna europejska odpowiedzialność argumentował: ­– Wrogość jest czymś nieporównanie łatwiejszym od pojednania. Zdarza się przecież, że z wrogiem czujemy się niemal zaprzyjaźnieni, mogąc nań przerzucić odpowiedzialność za wszystkie nasze nieszczęścia. […] A pojednanie? Jakże żyć pośród gruzów? Jakże wyzbyć się pamięci krzywd? Jak zapomnieć cierpienie, które wypełniło całe życie ofiary? […] Pojednanie wymaga namysłu, wrażliwości moralnej, sumienia, wymaga wielkiej pracy duchowej, wymaga rozstania się z urojeniami, z mitologią nienawiści, wymaga ujrzenia – w dawnym wrogu i w sobie samym – człowieka pod tym samym niebem.

Ekspozycję tworzą niepokazywane wcześniej zdjęcia z prywatnych zbiorów Władysława Bartoszewskiego oraz kuratora wystawy i jego wieloletniego sekretarza Marcina Barcza. Wystawa będzie dostępna od 28 kwietnia do 19 maja w języku polskim i angielskim.

Na skwerze ks. Jana Twardowskiego można zobaczyć również wystawę „Byli sąsiadami: ludzkie wybory i zachowania w obliczu Zagłady” przygotowaną przez United States Holocaust Memorial Museum. W 2013 roku Władysław Bartoszewski odebrał w Waszyngtonie Nagrodę im. Elie Wiesela, najwyższe odznaczenie przyznawane przez Muzeum. Medal, opatrzony inskrypcją: nawet jedna uczciwa osoba może coś zmienić, wręczono mu w uznaniu zasług wszystkich osób ratujących Żydów.

Aplikacja „Wasza Warszawa”

Materiały związane z życiem Władysława Bartoszewskiego staną się częścią bezpłatnej aplikacji „Wasza Warszawa”. Na mapę aplikacji trafi ponad osiemdziesiąt punktów związanych z Bartoszewskim. Każdy z nich zostanie opatrzony opisem miejsca, cytatami ze wspomnień, zdjęciami z archiwów i rodzinnych albumów. Kontekst historyczny i ciekawostki będą doskonałym uzupełnieniem spacerów ścieżkami Władysława Bartoszewskiego.

Obchody Roku Władysława Bartoszewskiego

Wystawa została zorganizowana w ramach obchodów Roku Władysława Bartoszewskiego ustanowionego przez Radę m.st. Warszawy. W 2022 r. przypada setna rocznica urodzin, a także siódma rocznica jego śmierci. Do listopada Dom Spotkań z Historią realizuje program poświęcony temu pisarzowi, historykowi, działaczowi społecznemu, senatorowi i sekretarzowi stanu. Więcej informacji.